listopad/grudzień 2023

bp Waldemar Musioł, sekretarz Komisji Duszpasterstwa
dr hab. Wioletta Szymczak, prof. KUL
 
Zamysł programu duszpasterskiego „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”
Zainicjowane przez papieża Franciszka XVI Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów pod hasłem: „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja” stanowi zaproszenie do refleksji i podjęcia konkretnego dzieła odnowy Kościoła. Realizowany w ubiegłym roku program duszpasterski „Wierzę w Kościół Chrystusowy” miał na celu przygotowanie wiernych do realnego i odpowiedzialnego podjęcia tego dzieła, m.in. przez przypomnienie podstawowych prawd o Kościele, wyjaśnienie zbawczego sensu i wartości Kościoła, przez przekonanie, że Kościół zasługuje na to, by mu wierzono, oraz przez budzenie u wiernych świadomości bycia podmiotem w Kościele.
Owocem tej refleksji ma być świadome i aktywne włączenie się wszystkich ochrzczonych w dzieło odnowy. Kluczowe rzeczywistości, które trzeba wziąć pod uwagę w jego realizacji, zawarte są w haśle towarzyszącym Synodowi. Papież wskazuje w nim zarówno cel odnowy Kościoła: czynienie Kościoła coraz bardziej wspólnotowym (communio), czym nawiązuje do soborowej wizji Kościoła jako komunii (wspólnoty otwartej i służebnej), jak i drogę realizacji tego celu: potrzebę stałego angażowania się wszystkich członków Kościoła, duchownych i świeckich, w umacnianie i rozwój wspólnoty Kościoła (participatio), czyli aktywny udział w Jego życiu i misji (missio).
Należy koniecznie zwrócić uwagę na specyfikę tego zaangażowania - pozostaje ono bowiem zawsze współbudowaniem wspólnoty Kościoła, bo jej pierwszym Budowniczym jest sam Bóg. Dlatego czynne uczestnictwo (participatio actuosa) oznacza przede wszystkim udział w Boskim obdarowaniu poprzez wiarę, słuchanie Słowa Bożego i życie sakramentalne, co tworzy z nas wspólnotę braci i sióstr w Chrystusie i implikuje włączanie się razem z innymi (a więc współudział) w życie i misję wspólnoty Kościoła.
Uczestnictwo zakłada stałą otwartość na Boski dar wspólnoty, świadomą troskę o wspólnotowy wymiar Kościoła, który dla każdego ochrzczonego osobiście staje się «domem», przestrzenią „my”. Dopiero takie doświadczenie drogi wiary przeżywanej z braćmi i siostrami we wspólnocie Kościoła generuje zapał misyjny, czyli dynamizm głoszenia orędzia Jezusa, które Bóg chce zwiastować światu poprzez życie wspólnot chrześcijan i każdego pojedynczego człowieka.
Trwanie na drodze wiary wespół z innymi, zakładające czynne włączenie się każdego oraz żywe i podtrzymywane świadomie relacje wspólnotowe, wyrastające z zakorzenienia w Jezusie Chrystusie, owocuje – według Jego zamysłu – gotowością wypełniania swoich zadań w życiu i misji Kościoła: współodpowiedzialności, podejmowania posług w Kościele, realizowania różnych sposobów misji. Jednakże nie mamy na myśli tylko formalno-prawnych, instytucjonalnie ustalonych form tychże posług, lecz odnajdowanie przez każdego chrześcijanina – dzięki rozeznaniu pasterzy i wspólnoty – własnego miejsca, darów i zadań w Kościele.
 
Hasło programu duszpasterskiego
Proponując jako motto programu duszpasterskiego słowa: „Uczestniczę we wspólnocie Kościoła”, autorzy zwracają uwagę na dwie kwestie:
(1) potrzebę ożywienia oraz świadomego kształtowania Kościoła jako ukonkretnionej, z Chrystusa wyrastającej, a w codzienności objawiającej się wspólnoty;
(2) potrzebę ożywienia świadomego uczestnictwa każdego wiernego (duchownego i świeckiego) w tym, co Bóg daje w Kościele oraz współuczestnictwa (czynnego zaangażowania) w życiu i misji Kościoła.
Takie ujęcie zawiera odniesienie do wszystkich trzech – proponowanych przez Papieża Franciszka w haśle Synodu - sposobów czynienia Kościoła synodalnym: komunii, uczestnictwa i misji.
Zastosowanie (podobnie jak w haśle poprzedniego programu) czasownika w pierwszej osobie liczby pojedynczej ma przypominać każdemu ochrzczonemu o tym (posiadanym na mocy Chrztu św.) udziale w bogactwie Bożego obdarowania (już uczestniczę!) i jednocześnie o zadaniu i związanej z nim odpowiedzialności, które wynikają z tego obdarowania (jestem zaproszony, by uczestniczyć!). Podkreśla również podmiotowy wymiar realizacji tego uczestnictwa przez każdego ochrzczonego. Z kolei dopełnienie „we wspólnocie Kościoła” zwraca uwagę na istotę rzeczywistości, jaką Kościół JEST w CHRYSTUSIE, oraz na zadanie i odpowiedzialność oznaczającą, że POWINIEN stawać się dla każdego ochrzczonego człowieka prawdziwą, doświadczaną codziennie, wspólnotą braci i sióstr, DOMEM komunii, przestrzenią wspólnej z innymi drogi ku zbawieniu.
 
Cele programu duszpasterskiego
Cele programu duszpasterskiego sprowadzają się do dwóch zasadniczych: a) ożywienia wspólnotowości w Kościele i b) zdynamizowania uczestnictwa każdego ochrzczonego – duchownych i wiernych świeckich (…).